Бид vs тэд

Сүүлийн хэд хоногт хэдэн ч онгоцны буудлаар хэсчихэв, хэдэн ч цаг нисчихэв… балай авлаа шүү. Гэртээ ирлээ гээд баясаад байсан биш шууд өөр тийш явах хэрэг гараад үлгэрийн юм шиг Сингапурт ирчихсэн сууж байна. Анхны удаа энд ирж байгааг хэлэх үү, соёлын шоконд ороод хачин байна гэсэн, 🙂

Манайхан нэг хэсэг Сингапурын загварыг дагавал гоё, Сингапурт ингэдэг тэгдэг, дурайвал хөгжинө гэх мэтээр ярьдаг байсан. Өнгөцхөн харахад Сингапур асар хөгжсөн газар байна л даа. Гэхдээ энэ бол ердөө л нэг жижигхэн хот улс. Хүн ам нь манайхаас хоёр дахин их байж болно, гэхдээ тэдний хажууд бидэнд газар нутаг байна, түүх соёл, урлаг уламжлал байна… хэл байна. Ирээдүй байна.

Сингапур надаа хэт commercial санагдлаа… улс нь тэр чигээрээ нэг том дэлгүүр эсвэл хоолны газар аятай. Хүмүүс нь ч гэсэн зөвхөн материаллаг эд зүйлс ярьдаг… ааш зан, харьцаа асар сайтай хүмүүс байна лээ л дээ, гэхдээ тэдний ярианы гол сэдэв мөнгө төгрөг, цалин хөлс, эд бараа наасан. Ядаж байхад төрийн бодлого нь асар хатуу, хүмүүс нь нэг хэвэнд цутгачихсан юм шиг сэтгэхүйтэй… Магад би хэтэрхий generalize хийж байгаа байх л даа, гэхдээ анхны төрсөн сэтгэгдэл ийм л байлаа.

Нөгөө талаас, Сингапураас авах юм их байна л даа… Бүх зүйл нь асар efficient, амьдралын бүх талыг бодолцчихсон, төр засгийн үйл ажиллагаа нь цомхон хэрнээ асар үр дүнтэй. Гэхдээ л тэдэнд нэг юм дутагдаад л байх шиг санагдав. Бидэнд тэр “юм” нь байгаа болов уу?

Continue Reading

Сонгууль

Анхны удаа ерөнхийлөгчийн сонгуульд санал өгч үзлээ. Харамсалтай нь миний дэмжсэн хүн ялсангүй… Уул нь бүтэн сайны өглөө сүр дуулиантайгаар М. Энхсайханы нэрийг дугуйлчихаад явсан юм. Гэхдээ яах вэ… ялагдах нь ялалтын эхлэл байдаг гэдэг тул нэг их сэтгэлээр унаад байх нь хаашаа юм. Ямар ч байсан Н.Энхбаяр нэг жилийн дотор Ерөнхий Сайд, УИХ-ын Дарга, Ерөнхийлөгч гээд Монгол Улсын төрийн өндөрлөг бүрийг эзэгнэчихлээ шүү… тэр айгүй л бол бяцхан рекорд тогтоосон байх, Гиннес энэ тэрт хандмаар юм гэсэн.

Сонгуулийн урьдчилсан дүн:

МАХН-аас нэр дэвшигч Н.Энхбаяр 53.46%
АН-аас нэр дэвшигч М.Энхсайхан 19.76%
БНН-аас нэр дэвшигч Б.Жаргалсайхан 13.92%
ЭОН-аас нэр дэвшигч Б.Эрдэнэбат 11.49%

Хот хөдөөгөөр нь салгавал:

Н.Энхбаяр – хєдєє /52.53/ , нийслэлд /58.71/
М.Энхсайхан – хєдєє /20.9/, нийслэлд /17.57/
Б.Жаргалсайхан – хєдєє /12.61/, нийслэлд /16.47/
Б.Эрдэнэбат – хєдєє /12.44%/, нийслэлд /9.67%/

Сонгуулийн дүнд нутгийн фактор асар хүчтэй нөлөөлдөг нь илэрхий байна. М. Энхсайхан нийт сонгогчдын 20 орчим хувийн саналыг авсан бол тэрбээр Дорнодын ард иргэдийн 33.53 хувийн дэмжлэгийг хүлээжээ. Эрдэнэбат Хөвсгөлөөс гаралтай бөгөөд тэрээр нутгийнхаа сонгогчдын 39.87 хувийн саналыг авсан нь түүний дундаж үзүүлэлтээс 4 дахин том тоо юм. Жаргалсайхан Булганд 34.64 хувийн санал авсан нь мөн түүний дундаж үзүүлэлтээс хэд дахин их байна. Харин Н. Энхбаярын хувьд нутгийн фактор нэг их нөлөөлөгүй бололтой… тэрээр Архангайд “ердөө” 57.09 хувийн санал авсан байна. Архангай уугаасаа их цэнхэр аймаг бөгөөд тэнд Ардчилсан нам суурь сайтай нь Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нөлөөлсөн бизээ. Энхбаяр Увсын сонгогчдын 70.2 хувийн саналыг авсан нь энэ сонгуулийн хамгийн өндөр үзүүлэлт байлаа.

Эрдэнэтийн дүн бас их сонирхолтой санагдлаа. Тэнд Энхбаяр хамгийн бага буюу 42.49 хувийн санал авсан байна. Энхсайханы санал 15.06 хувьтай тэнцсэн бол Жаргалсайхан Эрдэнэтэд их эрэлттэй байсан бололтой – 29.81 хувь. Эрдэнэтэд ямар сурталчилгаа хийгдсэн юм бол доо, тэндхийн дүн улсын дунджаас нэлээн зөрсөн байх чинь…

Энэ зун хотынхон бас дахиад нэг сонгуулийн хөлд дарагдах нь дээ – Н. Энхбаярын УИХ-ын тойрогт дахиад сонгууль явагдах болно. 2000 он болон 2004 оны УИХ-ын сонгуулиар тэрбээр Баянгол дүүргээс сонгогдсон бөгөөд түүнтэй Баянгол дүүргийн Ардчилсан Намын дарга С. Эрдэнэ өрсөлдсөн. Энэ удаад юу болох бол? Сонин хэвлэлээр С. Эрдэнэ versus С. Баяр гэх хувилбар яригдаад байх шиг байна… харж л байхаас.

Бусдаар бол Энхбаяр Ерөнхийлөгчийн засаглал гэх мэтээр янз янз болохгүй бол барав… Сонгуулийн сурталчилгааны үеэр Жаргалсайхан, Эрдэнэбат хоёр лав юу юу яриад байв аа? Жаргалсайхан учиргүй зэвсэгт хүчнийг командлаад засгийн эрхийг гартаа авах нь холгүй юм ярьж явсан бол Эрдэнэбат Путин юм уу Ху Жинтао мэт удирдагч байхыг эрмэлзэнэ гэх шиг болсон. Энэ хоёрын нэг сонгогдчихсон бол бүр балрахгүй юу…

PS: сонгуулийн дүнгийн мэдээг olloo-гоос авав.

Continue Reading

Сингапур




Ногоон

Originally uploaded by bodrol.

Өчигдөр Сентоза арал уруу явж хэдэн зураг авсан юм. Ихэвчлэн янзан бүрийн загасны зураг л байгаа байх, өнөөх алдарт аквариумд нь очиж наян загас үзчихээд явж байтал камерны цэнэг дуусаад өөр газар нэг их зураг авч чадаагүй юм… Гэхдээ загас гоё шүү гэсэн. Аяар Сингапурын талаарх сэтгэгдлээ тухтай бичихийг бодноо. Сүүлийн үед ер юм бичих завшаан гарахгүй юм, ядаж байхад хичээл сургууль дууссан сургаар шууд толгой ажиллахаа байдаг байна шт… Амралтаа гэж.

PS: Манда, зураг жижигрүүлж өгсөнд thanks dawg… Монголд уулзахаараа маруужингаар дайлна аа гэсэн, 😀

Continue Reading

УБ гоё шүү

Гурван хоногийн өмнө УБ-д ирлээ… Сэтгэл хөдөлж баясаж гүйгээд нэг хэсэгтээ л нэтийн бараа харсангүй, өнөөдөр л овоо газар бууж байна шт гэсэн. Гэртээ ирчихсэн бука байна… Яг одоо удаан сууж бичих боломжгүй байгаа тул онгоцонд бичсэн юмаа тавьчихья…

Нью-Йоркоос 14-ны өглөө 8 цагаас гараад, явж явж дөнгөж сая буюу 16-ны өглөөний 9 цагт нэг юм Бээжин-УБ чиглэлийн МИАТ-ын онгоцонд суув. Замаараа Токиогоор дамжаад, Бээжинд нэг хоносон болохоор асар удлаа шүү. Бээжинд санасныг бодоход нэлээн сэрүүхэн байлаа, ер нь энэ жил их хүйтэн байгаа гэнээ.

Гэснээс, Бээжинд ирэх болгондоо соёлын шоконд орох юм аа. Уул нь би хамгийн сүүлд ердөө 4 сарын өмнө Бээжинд хальт хоноод явсан юм, гэтэл энэ удаад хот нь бас л асар өөрчлөгдчихсөн байх юм. Асар олон шинэ байшин барилга, янзан бүрийн шинэ үзвэр үйлчилгээний газрууд… Сонирхолтой нь, хаа сайгүй наян Starbucks наасан, саяхан Starbucks-ын CEO нэгэн ярилцлагандаа Хятадад хамгийн олон салбар нээгдэж байгаа гэсэн байсан нь илт мэдрэгдэж байна лээ шүү. Уул нь Хятадууд бараг кофе уудаггүй баймаар юм, given the ubiquity of Chinese teahouses… Даярчлалтай хөл нийлүүлж алхаж байгаа нь энэ юм байлгүй дээ гэсэн. Гэхдээ Хятад Starbucks-д Tall, Grande гэсэн хоёр л size байна лээ, apparently a Venti Caramel Machiato is still too much for the green tea gulping Chinese peeps. Starbucks гэснээс, үлгэрийн юм шиг iPod-ны реклам энд тэнд харагдана лээ… Шанхайд хийж байгаа юм чинь аргагүй биз гэсэн. Даярчлал Хятадад гэсэн сэдвийг үргэлжлүүлэхэд, бас нэг зүйл гэвэл Хятадууд нэг мэдсэн асар Англиар ярьдаг болчихжээ. Хуучин гарууд үлгэрийн юм шиг ганц хоёр нэр үг төдий байдлаар харьцдаг байсан бол одоо бүр trés complique өгүүлбэрүүдээр ярьдаг болсон байна билээ. Паспорт шалгадаг бачка юу юугүй л “May I have your passport, please” гэж байх шиг… хуучны “Passport, passport”-ны хажууд бол асар прогресс наасан. Олимпийн жуулчдад зориулж massive language training хийж байгаа нь үр дүнтэй байгаа бололтой.

Хятадууд ч яахав, прогрессддаг юм байгаа биз… Манайхан харин хальт чамлалтай санагдаад явчихлаа. Энд тэндээс Бээжин нисэх тоолонд байнга асар сааталт гарах юм… Яасан гэхээр, Монгол-Хятадын visa agreement энд тэндхийн database-д ороогүй байдаг юм уу, дандаа л яагаад визгүй явж байгаа юм, тодруулах хэрэгтэй байна гээд зөндөө удах юм. Иймэрхүү ажлыг Гадаад Хэргийн Яамныхан хийх ёстой баймаар юм, тэдэн хоногийн дотор визгүй зорчино гээд тэр database-д нь оруулчихвал амар болохгүй юу… Иргэний идэвхи гаргаж, Монголд буугаад Яам уруу ярьж хэлдэг юм уу гэсэн.

Сая мөн МИАТ-д ачааны кг ихдээд асуудал үүсдэг байна шт. Миний ачаа илүү гарчихсан байсан л даа, гэхдээ Нью Йоркоос гарахад ачааны мөнгө төгрөг төлөх шаардлага гараагүй юм… Check-in counter-ын Хятадууд асар их мөнгө төл гээд байхаар нь ачааны мөнгөө хөнгөлүүлэх гээд МИАТ-ын төлөөлөгч ахыг найрах санаатай очиж уулзлаа. “Би хууль дүрмээ баримталдаг хүн, ямар ч найраа байхгүй” гэхээр нь, “Хэрэв МИАТ-ын билетыг Нью Йоркоос элдэв асуудалгүйгээр авчихаж болдог байсан бол би тээшээ шууд Нью Йорк-УБ гээд хийлгэчих байсан юм, тэгвэл Бээжинд ачаагаа авч янз янз болохгүй, мөнгө төгрөг төлөхгүй хамаагүй амар байх байлаа, ер нь та нар яагаад website-аараа e-ticket зардаггүй юм” гээд хэлчихгүй юу. МИАТ-ын Нью Йорк дахь төлөөлөгч гээч нь үнэн shady газар наасан, утасаа ч авдаггүй… бусад travel agent-ууд бараг МИАТ гэж сонсоочгүй, эсвэл асар өндөр үнэ quote-лаад байдаг болохоор дандаа Бээжинд ирж билет авах хэрэг гарч, ядаргаа болдог юм. Хэрэв МИАТ бусад авиа компаниуд шиг сайтаараа е-тийз зардаг байсан бол хэн хэндээ амар байхгүй юу. Тэгээд хэлчихсэн чинь урдаас наян зовлон тоочдог байна шт, “Монгол жоохон улс, биднийг хэн ч тоодоггүй… МИАТ хоёрхон онгоцтой жижигхэн компани, АНУ-ын агентуудтай гэрээ хийх боломж байдаггүй, е-тийз зарахын тулд асар их мөнгө төлөх ёстой болдог”, бараг л Монгол зорчигчдыг Америкийн авиа компаниуд тээвэрлэхээс татгалздаг ухааны юм ярьж байна аа.

Манайхан яагаад ийм комплекстой болчихдог байна? Монгол жоохон орон байж болно, МИАТ жижиг компани байж болно, тэднийг хүн тоодоггүй байж болно… гэхдээ л олон улсын нислэг хийдэг авиа компани байна даа, худлаа комплексдоод байхын оронд аливаа асуудлыг болж бүтэх талаас нь бодолцож үзэх хэрэгтэй баймаар юм. Хэрэв МИАТ нээрэнгээсээ тэр янзан бүрийн гэрээ хэлэлцээрийн төлбөр тооцоог нь дийлэхгүй байгаа юм бол төсөл энэ тэр боловсруулаад донор байгуууллага энэ тэрд хандах хэрэгтэй шт… янзан бүрийн шал хэрэггүй төслүүдэд мөнгө олдоод л байдаг шүү дээ, төслөө сайн боловсруулчихад мөнгө олдохгүй гэх асуудал баймааргүй юм. Ер нь тэгээд сайтаараа дамжуулж е-тийз зарахад ямар хүндрэл гардаг байна аа, ер ойлгохгүй юм. Хэрэв ингээд шалтаг тоочоод суугаад байх юм бол хамаг үйлчлүүлэгчдээ Korean Air, Air China-д алдаад, тэр чигтээ дампуурах гэж байгаа юм. Угаасаа МИАТ асар нэр муутай, гадныхан MIAT stands for “Maybe I’ll Arrive Tomorrow” гээд шоолоод байдаг шт. Сая ч гэсэн энэ нэрээ батлах гэсэн юм шиг, 9:20-д хөөрөх ёстой байтлаа 10:10-т ниссэн. Онгоцны буудал дээр илүү зогссон нэг цаг гэдэг чинь бас л асар их мөнгө байж таараа шүү дээ. Надаа тэр ах, “Чи амьдрал мэдэхгүй байна, юм тийм амар байдаггүй юм… Монгол улс 50 давхар барилга барьж чадахгүйтэй адил зарим зүйл бас хийж чадах болоогүй байна” гэж хэлсэн юм. Яс юм нь дээрээ Монголд 50 давхар барилга барих нь ямар ч эдийн засгийн үр ашиггүй байдаг болохоор л тийм байр баригдахгүй байгаа шүү дээ… манайд газрын асуудал байхгүй, дээшээгээ биш өргөөшөө тэлэх боломжтой болохоор нэг хэсэгтээ л 50 давхар байшин баригдахгүй. Хэрэв 50 давхар барилгаар хөгжлийнхөө түвшинг тодорхойлох юм бол нэг хэсэгтээ л “хөгжихгүй” биз.

Ер нь тэгээд цаашдаа манайд “үгүй, болохгүй, чадахгүй, мэдэхгүй” хэмээх үгсийг үгийн сангаасаа бүр мөсөн хассан залуучууд л хэрэгтэй юм байна дөө. Тэгэхгүй бол юм л бол янзан бүрээр комплексдоод байхаар яаж ч “50 давхар байшин барихав”…

Continue Reading

Интернет хэрэглэгчид

Оллоо.мн “Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хэнд санал өгөх вэ” сэдэвтэй санал асуулга явуулаад, дүнгээ нэгтгэсэн байна. Санал асуулгын дүн ч яахав, угаасаа найдвар муутай тул нэг их сонин биш байна, ялангуяа өөрийн дэмжиж буй нэр дэвшигчийн төлөө удаа дараалан саналаа өгөх гэж улайрах фанатикууд олон хойно. Хамгийн гайхалтай нь тэдний санал асуулганд нийт 204262 хүн оролцож, 850 сэтгэгдэл үлдээсэн байх юм. Энэ тоо хэд давхардсан байлаа ч гэсэн, том тоо шүү – Монголын интернет хэрэглэгчдийн ам бүл асар тэлж байгаагийн шинж байх. Ер нь манай хүн амын хэдэн хувь нь интернет орох боломжтой талаар судалгаа байдаг юм болов уу.

Өнгөрсөн зүн нэг харсан чинь УБ-ын төв гудмуудын рекламын самбарууд учиргүй Оллоо.мн гэсэн бичгээр дүүрчихсэн байхаар нь тус сайтыг сонирхож үзэж байсан юм. Оллоо.мн иймэрхүү аргаар өөрийгөө сурталчилсан анхны сайт байх шүү. Хэдий тэд өөрсдөө бие дааж материал бараг бэлддэггүй ч, Монголын бусад сайтуудын мэдээллийг хөөрхөн базчихдаг (Бодролын ганц хоёр нийтлэл хүртэл тэнд харагдсан). Хамгийн гол нь тэд өөрсдийгөө яаж санхүүжүүлдэг бол? Зардал ихтэй байдаг байлгүй дээ, серверын үнэ, ажилчдын цалин, сурталчилгаа гээд л… Нүүрэндээ ганц хоёр реклам тавьсан харагддаг юм, тэр нь орлогын эх үүсвэр болж чаддаг юм болов уу? Санал асуулганд нь юу юугүй 200,000 хүн саналаа өгөөд байгаа юм бол сурталчилгааны үнэ өртөг нь ч өндөр баймаар юм, тогтсон тариф байдаг болов уу? Уул нь Монгол сайтууд өртгөө нөхөх боломжтой болчихвол цаашдаа ирээдүтэй юм даа…

Continue Reading

ЗУН!

Damn, ингээд зун болчихдог юм байжээ. Нэг хэсэг хичээл гэж хий сандарч гүйсээр байгаад ядаргаанд орох шахав. Энд хийсэн сүүлийн хэдэн бичлэгээс мэдрэлийн ядаргааны шинж тэмдэг илт мэдрэгдэж байна шүү гэсэн: үлгэрийн юм шиг юу юугүй CNN царайлсан байна шт… 😛

Монголд очоод эхний долоо хоногт хийх зүйлс (in no particular order):

  • Ээжээр цуйван хийлгэж идэх + нэмэх (өлсөж байгааг хэлэх үү, маяг сонсогдож байна шүү)
  • Эмээ өвөө хоёртой канаста тоглож, албаар хожигдох
  • Тэрэлж явж, уул хадаар авирах, зураг авах + Зайсан гарах
  • Бөөнөөрөө Лонх орж, хаатал нь чалчиж суух
  • Бас бус хүмүүстэй уулзах (you know who you are)
  • Шөнийн 3 цагаас далийж 120-ын дэлгүүр явж, маруужин авч идэх
  • Хотын төвд traffic-т гацаж, хажуугаар зөрж өнгөрөх хүмүүсийг харж баясах
  • Номын дэлгүүр орж, шинэ ном сэтгүүл худалдаж авах
  • Өдөржин гэртээ сууж авсан номнуудаа унших
  • Аавын компьютерийг янзалж, дуртай дуунуудыг нь суулгах (сая албаар наян Abba, The Beatles, Simon & Garfunkel, etc.-гийн дуу татлаа шт – must have several gigabytes of oldie mp3s now)
  • Хүнсний зах явж хүнсээ цуглуулах (яагаад ч юм асар кайфтай байдаг юм)
  • Болдхуягаар үсээ засуулах (Smile-г хальт рекламдчихья, харин Seoul hair salon уруу л битгий яваарай… бусад нь ч яахав)
  • Ах эгч нарынхаа хүүхдүүдийг дагуулж цирк үзэх
  • Хотоор ядартлаа алхаад, дараа нь ундаа авч уух
  • Friday night дискодох + шөнө нь Зочин бууз орж, сүүтэй цай уух 😀
  • Цэцэг тарих + өдөр болгон услаж байх
  • Ерөнхийлөгчийн сонгуульд саналаа өгөх
  • Төрсөн өдөр (гэхдээ арай ч долоо хоногийн дотор биш юм байна л даа…)
  • Continue Reading

    Ялалтын баяр

    Өчигдөр Ялалтын баярын 60 жилийн ой тохиолоо (Ялалтын баяр гэнгүүт толгойнд үлгэрийн орос марш яваад унах юм, далий юм аа). 5 сарын 9-нийг Ялалтын баярын өдөр гэх нь зарим талаар өрөөсгөл санагддаг юм: хэдэн арван сая хүний амь насны үнэтэй ялалтыг баяр хэмээн тэмдэглэх нь дэндүү гунигтай мэт. Нөгөө талаас, энэхүү ялалт дахиад хэдэн арав, магад хэдэн зуун сая гэм буруугүй хүний амийг аварсныг санаж явахын тулд бид тэмдэглэх хэрэгтэй л дээ. Гэхдээ л хайран амь нас… Энд бид нэг аймшигт дайн дууссан баярт өдрийг дурсаж суухад дэлхийн хаа нэгтээ хүмүүс бие биенээ хөнөөсөөр л байгаа нь даанч харамсалтай…

    Юутай ч, 60 жилийн ойг тохиолдуулж Оросууд сайхан шоудах шиг боллоо. Москвад дэлхийн удирдагчдын хэдэн хувь нь ч цуглачихав даа: George W. Bush, Gerhard Shroeder, Jacques Chirac, Hu Jintao, Junichiro Koizumi, etc… Мөн манай Багабанди ёслолын цэнгүүнд хамрагдсан гэх шиг болно лээ. Сонирхолтой нь, Эстониа болон Литвагийн ерөнхийлөгчид эсэргүйцэл илэрхийлэх үүднээс Москвагийн баярт ирээгүй гэнээ. Харин Латвийн ерөнхийлөгч хүндэтгэл үзүүлэх нь зүй хэмээн шийдсэн бол Грузийн шинэхэн ардчилагч Саакашвили мөн очоогүй юм байх. Ялалтын баяр зарим улс орнуудад эрх чөлөө бус боолчлол авчирсныг санаж явахад илүүдэхгүй мэт.

    Гэснээс, Путин Буш хоёрын энэ зураг классик болох байх шүү:

    Путин & Буш

    Continue Reading

    Английн сонгууль

    Английн парламентын сонгуульд Тони Блэйр болон Лэйбористууд дахин балай авав. Лэйбор нам парламентын сонгуульд ийнхүү гурав дахь удаагаа ялсан нь Английн хувьд “түүхэн мөч” юм байх. Учир нь 1900 онд анх байгуулагдснаасаа хойш Лейбор нэг ч удаа сонгуульд гурав дараалж ялж байгаагүй гэнээ. Лэйбористууд Тони Блэйрийн удирдлаган дор 1997, 2001 он мөн саяны сонгуульд тус тус ялалт байгуулж, намынхаа мөн Английн түүхэнд рекорд тогтоосон байна.

    Ноднин Иракын асуудал ид өрнөж байх үед Лэйбористууд орон нутгын сонгуулийг алдаж орхисон. Энэ удаад ч мөн адил Ирак сонгуулийн дүнд тодорхой хэмжээнд нөлөөлсөн бололтой. Түрүүчийн парламентад Лэйбор бусдаасаа 161 суудлаар илүү байсан бол энэ удаад тэдний давамгайлал үлэмж сулрав. Гэсэн хэдий ч Лэйбор олонхи болж дөнгөсөн тул өнөөдөр тус намын тэргүүн Тони Блэйр дахин Ерөнхий Сайдын сэнтийд заларлаа (өнөөдөр мөн түүний төрсөн өдөр бөгөөд тэрбээр тавин хоёр нас хүрч байгаа гэнээ). Английн ард түмэн түүнд маш аятайхан төрсөн өдрийн бэлэг барих шиг боллоо.

    Тони Блэйр

    Гэвч Лэйборын ялалт зарим талаараа ялагдлын шинжтэй байлаа: тэд нийт саналын ердөө 36 хувийг авсан бол тэдний гол өрсөлдөгч Консервативууд 33 хувь, гуравдагч хүчин болох Либерал Демократууд нийт саналын 23 орчим хувийг авсан байна. Гэхдээ цэвэр суудлын харьцааны хувьд Лэйбор шууд олонхи болчихож байгаа юм. Английн парламентын сонгууль манай одооны УИХ-ын сонгуультай адилхан зарчмаар явагддаг бөгөөд тухайн тойрогт бусдаасаа олон санал авсан нэр дэвшигч ялалт байгуулах дүрэмтэй. Зарим хүмүүс уг тогтолцоог шудрага бус хэмээн шүүмжилж байгаа бөгөөд манайд ч гэсэн сонгуулийн хуулийг өөрчлөх асуудал хурцаар тавигдах болсон билээ.

    Сонгуулийн урьдчилсан дүн гарсны дараахан Консерватив намын дарга Michael Howard огцрохоо мэдэгджээ. Жаран гурван настай Howard, “би дараагийн сонгууль хүртэл намаа тэргүүлэхэд хөгшдөж байна” хэмээсэн байна. Консерватив намын сонгуулийн сурталчилгаа хэтэрхий сөрөг, Блэйр уруу дайрч давшилсан өнгө аястай байсан тул тэд ард түмэнд эерэг сэтгэгдэл төрүүлж чадаагүй хэмээн хүмүүс Howard-ыг шүүмжилжээ.

    Манайд ч бас сонгуулийн сезон эхэлчихсэн, улс төрийн уур амьсгал хурцадмал байгаа бололтой. Юу болох бол?

    Continue Reading

    iPod буюу e-shopping

    Өчигдөр зүв зүгээр сууж байгаад гэнэт далийгаад iPod mini захиалчихлаа. Нэг хэсэг энэ хавьд iPod-гүй хүн хүн биш болоод, хүн бүр л үлгэрийн юм шиг чихэндээ хачин цагаан чихэвч зүүчихсэн явсныг хэлэх үү, гэнэт хорхой хөдөлдөг байна шт… Би уул нь авахгүй зөндөө тэссэн юм, харин өчигдөр яах аргагүй тэсвэр алдагдчихлаа л даа гэсэн. Apple-ын маркетингийн хүмүүсийг үнэндээ шүтэж байна аа, зүгээр л нэг муу mp3 тоглуулагчийг асар культ статустай болгочихдог наасан. Ядаж байхад iPod моодонд орсон биш iPod-ын сав, speakers, dock энэ тэр гээд наян бүтээгдэхүүн гарч ирээд тэрүүхэн тэндээ нэг бяцхан салбар үүсчихэж байгаа юм. Дээрээс нь iTunes байна. Зах зээлээ гэж…

     

    iPod mini
     

    Anyway, iPod-oo Apple-ын website-аар захиалчихаад сууж байтал “Shipment sent” гээд FedEx-ын tracking number ирлээ л дээ. FedEx-ын сайт уруу ороод, илгээмжээ track-латал миний iPod харин ч нэг Shanghai, China-гаас илгээгдсэн гэх юм даа. Даярчлалаа гэж… 😀 Айгүй л бол миний захиалгыг Энэтхэгт нэг хүн хүлээж аваад, Шанхай уруу явуулаад, тэгээд тэндээс наашаа ирж байгаа л даа. Хятадууд хийдэггүй юм байхгүй болсон хойно iPod-ыг ч мөн адил Хятадад хийж байгаа нь сонин биш байх. Гол нь Хятадын үйлдвэр нь бараагааа захиалагч уруу шууд явуулдаг нь гоё юм. Шанхайд нэг үйлдвэр байлаа гэж бодоход, тэндээс бөөнд нь контейнерээр АНУ уруу ачуулж төвөг удалгүй, шууд захиалагч уруу шуудангаар явуулдаг нь их аятайхан санагдав. Тэгэх тэгэхдээ худалдан авагчаас шуудангийн нэмэлт зардал авахгүйгээр шүү…

    Ер нь e-commerce хөгжихөд тээвэрлэлтийн асуудал асар чухал юм шиг. Манайх шиг хаяг адрес нь тодорхой бус, шуудантай бараг харьцдаггүй газар үүнийг сайтар бодолцох хэрэгтэй мэт. Түрүүн УБ уруу express шуудангаар нэг илгээмж явуулсан биш бараг сар гаран болж очсон шүү. Яасан бэ гэтэл МИАТ ачаалал ихтэй гэсэн нэрийдлээр Бээжинд асар удаачихсан байгаа юм. Уул нь шуудан хамгийн түрүүнд зорчиж байх ёстой баймаар. Манай шуудан илүү найдвартай болчихвол наад зах нь хөдөө орон нутгаас хүмүүс интернетээр гэж худлаа ярьдаггүй юм аа гэхэд каталогоор дуртай зүйлээ захиалдаг болж болмоор юм. Шинэ цагийн “агентууд” байхад тэгэх шаардлага үгүй ч юм уу. Гэхдээ л…

    Дээрээс нь төлбөр тооцооны асуудал байна. Хэд хэдэн Монгол онлайн дэлгүүр байна л даа. Зарим нэгний нөхцөл дээр төлбөрийг биечлэн бэлнээр хийнэ гэсэн байх юм… төлбөрөө өөрийн биеэр очиж хийх юм бол интернетээр юм худалдаж авах ямар хэрэг байна аа, өөрийн биеэр дэлгүүр орчихно л биз. Зарим нь яахав, кредит кард, банкны шилжүүлэг, Moneygram гэх мэтийн сонголт өгсөн байна билээ. Манайхан кредит кард нэг их хэрэглэдэггүй, банкны шилжүүлэг, Moneygram гэхээр бас л хаа нэгэн газар очиж, шилжүүлгийн шимтгэл төлж төлбөр хийх шаардлага гарах тул тэд бас нэг их тохиромжтой бус мэт. Уул нь дотооддоо бяцхан PayPal маягийн сүлжээтэй болвол хэрэгтэй юм шиг. Үе үе тэр дансдаа ямарваа нэгэн байдлаар мөнгө хийчихдэг байхад transaction costs нь наймаа хийх болгондоо Moneygram-даж байснаас хямд баймаар юм.

    Гэснээс, би нээрээ сүүлийн үед шувт e-shopping-длоо шүү. Дэлгүүр хоршоо энэ тэр болж явдал суудал болохгүй амар санагдаад байдаг юм. Шөнө сууж байгаа л гэв гэнэт шинэ гуталтай болчихож байгаа юм биш үү… 😛

    Continue Reading